İç kulak kristalleri yerinde oynarsa ne olur? Ne yapılmalıdır? - Dr. Erkan Tarhan

Iç kulak kristalleri aslında en çok baş dönmesi yapan problemdir. Tüm baş dönmelerinin yüzde otuzunun nedeni iç kulak kristallerini yerinden oynamasıdır. Iç kulak kristalleri aslında hepimizde var. Fakat bu eğer bir travma geçirdiyseniz, başınız çarptıysanız bu çok büyük bir travma olmak zorunda değil, farkında olmak bile. Belki top bile kafanıza çarpsa aynı şey olabilir. Ağır bir enfeksiyon geçirdiyseniz, uzun süreli bir yolculuk yaptıysanız, sarsıntılı bir yolculuk yaptıysanız bunlardan sonra o mikron kanalında çok küçük olan o kristaller yerinden oynayıp tüm denge sitemizi bozabilir. Son derece kolaydır. Hasta sadece belli pozisyona gelince baş dönmesi olur. Diyelim sadece sağa yatınca şiddetli bir baş dönme tüm dünyayı yerinden oynar, tüm duvarlar yerinden oynar. Ama iyi ki şanslıyız ki çok kısa sürer. Ya bir dakikayı geçmeyen baş dönmeler olur. Hatta bir süre sonra der ki ben sağa yatmıyorum ama hep sola yatıyorum. Çünkü sağa yatınca başım dönüyor. Yani belli pozisyonda olan baş dönmeleri veya markete gidince üst rafa bakınca başım dönüyor. Veya işte perdeyi takmaya çalışırken başım dönüyor. Sadece belli olan baş dönmeleri varsa hastada ve şiddetliyse yani ciddi bazen bulantı kusmalar da eşlik eder. Şiddetliyse, kısa süreliyse önce kristaller akla gelmelidir. Kristaller önce tabii ki kulak muazzam muayenesini yapıyoruz. Ama asıl tanısını dik solpak dediğimiz bir yatakta başını sarkıtarak, ani hareket yaparak, yan sayıyı önce oturtuyoruz. Sonra başını çevirip, aniden yatırıp gözlerine bakıyoruz. Gözlerinde kayma var mı onu görüyoruz. Ve baş dönmesi var mı onu soruyoruz. Sonra tekrar öbür tarafa yapıyoruz. Ve çok kolaylıkla tanı koyduğumuz bir hastalık. Gene şanslıyız. Tedavisi son derece kolay. Herhangi bir ilaca gerek olmaksızın sadece o kayan kristali yerine yerleştirme manevraları yapıyoruz. Eğer tanı kristalse bunun tedavisi beş dakika sürüyor. Başarı oranı da yüzde doksanın üzerinde. Tabii bu manevrayı yani tekrar düzelttikten sonra kristali hastalardan üç gün biraz sabretmesini bekliyoruz. Belli pozisyonlara gelmemesi gerekiyor. Bazen boyunluk da boyununu oynatamasın diye. İşte yolculuk yapmasını istiyoruz. Uçağa binmesini istiyoruz diye. Üç gün uzun süreli değil. İşte belli öne eğilip ayakkabısının bağlanmamasını, markete gidip yukarıdan bir şey almamasını ve o krisali yerleştirdiğimiz tarafa doğru yatmamasını istiyoruz. Üç gün. Üç gün sonra çağırıyoruz tekrar. O dediğim manevrayı yani dik sol parkta tekrar yatırma işlemi yapıyoruz. Kristal eğer yerleştiyse yerine o zaman o gözde kayma dediğimiz olay ve baş dönmesi tamamen kesiliyor ve aslında normal hayat dönüyor. Son derece yüz güldürücü, son derece sık görülen ve eskiden de tanınmayan yazık yani hastalar bir sürü ilaçlar kullanırdı. Bu son zamanlarda yani son on yılının artık çok moda oldu bu. Kristaller son derece kolay tanınıyor, kolay tedavi ediliyor. Hastalarımıza çok rahatlıyor bu işlerden artık.