Baş Dönmesi

Vertigo baş dönmesi demektir. Hafif dengesizlikten, yataktan kalkamayacak kadar değişik şiddette olabilir. Çeşitli nedenleri vardır.

Bu Nedenler Şöyle Sıralanabilir:

1. Vestibüler nörinit (iç kulak sinir enfeksiyonu)
2. BPPV ( pozisyona bağlı tekrarlayan baş dönmesi, kulak kristalleri)
3. Meniere hastalığı
4. Orta kulak iltihabı (Otitis media)
5. Labirent iltihabı (Labirentit)Epilepsi (Sara hastalığı)
6. Santral sinir sistemi enfeksiyonları
7. Kafa travması
8. Migren
9. Psikojenik, depresyon
10. Hipertansiyon
11. Düşük kan şekeri (Hipogilsemi )
12. İlaçlar( Aminoglikozidler, aspirin), antidepresan ilaçların ani kesilmesi vb.
13. Hormonal dengesizlikler, hipotiroidi, cushing hastalığı gibi.
14. Kalp ve dolaşım hastalıkları
15. Boyunda kireçlenmeler, boyun fıtıkları, boyundaki damarlarda daralma. Beyine giden damarlarda tıkanıklık.

Yukarıda kısa bir listesi verilen baş dönmesi ve dengesizlik (dizziness) nedenleri o kadar çokdur ki, baş dönmesinin kaynağını bulmak da bir o kadar zordur. Bu açıdan KBB, Nöroloji, Dahiliye, Kardiyoloji, Fizik tedavi ve Psikiyatri bölümlerine bu hastalar baş vurmaktadır.

Kulaktan kaynaklı baş dönmelerinin en sık görülenleri pozisyona bağlı baş dönmesi , vestibüler nörinit ve Meniere Sendromudur.

Baş Dönmesinde Tanı Nasıl Koyulur?

İyi bir kulak ve denge muayenesi, işitme testleri, denge testleri (VNG) ve gerekirse kulak MRI tanıda çok önemlidir. Denge testi (VNG) loş bir odada göze kamera takılarak yapılan ve iç kulak fonksiyonlarını değerlendiren çok önemli bir testtir. Çok değerli bilgiler vermektedir.

Pozisyonel vertigo: Tam ismi ‘benign pozisyonel paroksismal vertigo’dur. Başın belli pozisyonlarında ortaya çıkan baş dönmesiyle karakterizedir. Kafaya alınan darbeler, kulak enfeksiyonları ya da başın alışık olmadığı şekilde hareket ettirilmesi tetikleyici olabilir. Yarım daire kanallarını ilgilendiren, otolit denilen kristallerin hareketinin neden olduğu bir durumdur. Vertigo birkaç saniye ya da dakika sürebilir. Baş dönmesi özellikle yatakta dönerken olur. İşitme normal sınırlardadır. Tedavide hastaya bilgi verilmeli, birkaç hafta sürebileceği söylenmelidir. Baş egzersizleri yaptırılarak gerekirse ilaç tedavisi verilir.

Vestibüler nörinit: İç kulağın-denge sinirinin genellikle virüsler tarafından enfekte edilmesiyle ortaya çıkar. Ani başlayan baş dönmesi ve dengesizlik ile karakterizedir. Bunlara bulantı ve kusma da eşlik eder. En önemli özelliği beraberinde işitme kaybının olmamasıdır. Genellikle 1-2 hafta önce geçirilmiş bir üst solunum yolu enfeksiyonu mevcuttur. İlaç tedavisiyle birkaç hafta içinde yavaşça iyileşme görülür. İyileşmeyen nadir hastalarda cerrahi tedavi gerekebilir.

Meniere Sendromu: iç kulakta sıvı basıncının artışına bağlı olarak, ataklar halinde gelen baş dönmesi, kulakta basınç, uğultu ve işitme kaybı ile karekterize bir hastalıktır. Ataklar 24 saate kadar sürebilmektedir. Tedavide diet, damar dolaşımını artıran ilaçlar, ağızdan veya kulak içine yapılan kortizon seçenekler arasındadır. Basıncı azaltacak bazı ilaçlar da verilmektedir.

İlaçlar dışında vestibüler rehabilatasyon denen denge egzerizleri giderek önem kazanmaktadır. En istemediğimiz şey hastaların yatağa bağımlı kalmasıdır. Hasta ne kadar çok hareket ederse o kadar hızla eski dinamik hayatına dönecektir. Baş dönmesinde dramamin gibi, uyku ilaçları ve diğer sedatif ilaç kullanımılarından olabildiğince uzak durmak lazımdır.